Zowat alle bedrijven, publieke instanties, onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, enz… maken gebruik van de cloud. Gegevens bewaren en softwaretoepassingen laten draaien in de cloud biedt immers meer flexibiliteit en cyberveiligheid. Maar het onevenwicht in de relaties tussen cloudaanbieders en hun zakelijke klanten leidt tot oneerlijke praktijken.

Nieuwe principes voor cloudoverstap zijn vanaf september 2025 onmiddellijk geldig op álle contracten

Zakelijke gebruikers van IT hebben geen of nauwelijks onderhandelingsruimte, wat de facto leidt tot een ‘vendor lock-in’. Enkele voorbeelden van de problemen:

• Cloudaanbieders kunnen abonnementsprijzen of de basis waarop die prijzen berekend worden, eenzijdig wijzigen. Het is daardoor erg moeilijk, of zelfs onmogelijk, om de toekomstige kosten te voorspellen.
• Wie wil overstappen naar een andere provider, ondervindt moeilijkheden om zijn gegevens terug te krijgen, bv. omdat de aanbieder de gegevens alleen bezorgt in een specifiek formaat waarvan hij eigenaar is.
• Vaak worden onredelijke bijkomende kosten in rekening gebracht om de bedrijfsdata uit de cloud terug te krijgen aan het einde van het contract.

Duidelijke, ondubbelzinnige en eerlijke contracten zijn noodzakelijk
Zakelijke gebruikers verdienen een betere cloudomgeving. Het onevenwicht in de relaties tussen cloudaanbieders en hun zakelijke klanten leidt tot oneerlijke praktijken, stellen de zusterverenigingen vast. Om de vendor lock-in tegen te gaan, lanceerden de verenigingen van CIO’s en digitale leiders drie jaar geleden samen een memorandum met 11 principes om te komen tot betere cloudcontracten.

“Cloudgebruikers hebben nood aanduidelijke, ondubbelzinnige en faire contractuele voorwaarden. Vandaag heeft bijvoorbeeld minder dan 5% van de cloudcontracten een goede overstap- en uitstapclausule. De meeste bedrijven gaan naar de cloud en hebben geen idee hoe ze hun gegevens kunnen terugkrijgen, hoe lang dat kan duren en hoeveel het kan kosten”, zegt Claude Rapoport, Voorzitter van Beltug en lid van de Europese Expertengroep die op verzoek van de Europese Commissie werkt aan standaard clausules voor cloudcontracten.

Data Act legt nieuwe principes vast
Vanaf september komt daar verandering in. Dan neemt de Europese Data Act een aantal belemmeringen weg voor het overstappen naar een andere cloudprovider:

• De aanbieder stelt de klant in staat over te stappen binnen een overgangsperiode van maximaal 30 dagen. Als dat niet kan, moet de aanbieder uitleggen waarom dit technisch niet haalbaar is, en een andere overgangsperiode voorstellen van maximaal 7 maanden.
• De aanbieder biedt daarbij redelijke hulp.
• De kosten om de bedrijfsdata in cloudapplicaties terug te krijgen mogen niet hoger zijn dan de werkelijke kosten. Na 12 januari 2027 worden dergelijke kosten volledig afgeschaft.

“Controle over data wordt steeds belangrijker, en dat betreft ook de data in de cloud. Vanaf september worden een aantal barrières weggenomen om de bedrijfsdata terug te krijgen uit de cloud. De principes gelden onmiddellijk voor alle contracten, ook de bestaande”, stelt Ioana Mazilescu, Europese Commissie, Voorzitter van de expertengroep B2B Data Sharing and Cloud Computing.

Standaardclausules voor cloudcontracten
Daarnaast komt de Europese Commissie ook met standaardclausules voor cloudcontracten. Deze worden momenteel voorbereid door een expertengroep. Ze zullen in de zomer worden gepubliceerd. De clausules zijn niet verplicht, maar worden een referentie voor evenwichtige clausules, in lijn met de Data Act.

We beschouwen deze ontwikkeling als een mooi voorbeeld van ‘praktische regelgeving’ – die past in de huidige Europese oefening om de implementatie van wetgeving voor bedrijven haalbaar en meer realistisch te maken.

Vragen en/of opmerkingen n.a.v. bovenstaande? Neem contact op via bureau@cio-platform.nl